Kategori: BİLİM / FELSEFE
-
CARL SAGAN STANDARDI’NIN ASLI… OLAĞANÜSTÜ İDDİALAR VE KANITLAR.
Bugüne dek Carl Sagan’a ait olduğunu sandığım “Olağanüstü iddialar, olağanüstü kanıtlar gerektirir” sözünün aslında ona ait olmadığını öğrendiğim için bu kısa bilgi notunu yazıp web günlüğüme koymaya karar verdim. Cosmos belgeselinde dile getirmesiyle birlikte bilimsel kuşkucular arasında bir Sagan Standardı olarak benimsenen bu söz aslında Marcello Truzzi’ye aittir. Bilimsel kuşkucu örgüt Paranormal Vakaların Bilimsel Araştırı Komitesi eş başkanı olan…
-
SÜT İÇTİM MİDEM YANDI: LAKTOZ İNTOLERANSI
Seslendirilmiş hâline ulaşmak için tıklayın. Yoğurt, ayran, peynir… Ya da keşkül, sütlaç, puding… Sütlü Nuriye, irmik tatlısı… Dondurma, krem şanti, milkshake… Daha fazla sayamıyorum… İnek, keçi ve koyun sütünden mamül pek çok ürün hayatımızın vazgeçilmezlerini oluşturuyor. Mesela ben bu topraklarda yaşayan bir insan olarak peynirsiz bir kahvaltı düşünemiyorum. Bu pek çok Avrupalı için de öyle.…
-
ALGIDIR YANILIR, DİLDİR YALAN SÖYLER
Şimdi ıssız bir adaya düşecek olsanız siz yine aynı siz olur muydunuz? Ya da üç yıldır bir dağ köyünde yalnız yaşıyor olsa idiniz, alışkanlıklarınız ve huylarınız şimdiki gibi mi olurdu? Daha güncel bir soru soralım: Yanlış olduğuna, haksızlıkta bulunulduğuna ve insani olmadığına adınız kadar emin olduğunuz bir olayın savunucularının bulunduğunu görerek hayrete düşüyor musunuz? Hepimiz…
-
NEREDE GÜNEŞ ORAYA YERLEŞ
Fosil yakıt tüketiminin çevreye zarar vermesi, enerjinin pahalanması, taşınabilir cihazlara olan alışkanlığımızın artması -ve akıllı telefonların şarj dayanımlarının son derece kısa olması- güneş enerjisi çözümünü bizler için giderek daha cazip hale getirmekte. (Zira üç ay önce güneş enerjisi ile de şarj edilebilen taşınabilir bir şarj deposu alarak ben de cep telefonunu güneşten şarj edenler arasına katılmış…
-
AĞAÇ ÖLÜRSE HERKES ÖLÜR
Toprağa su yürür… Toprağa yalın ayak. Ve insan elbet bir gün anlayacak: Toprak insanın. Toprak da yalın ayak. Tevfik Uyar Tarih: 2250, Yer: Zamonia’da Bir Okul Öğretici sınıfın kapısında belirince az önce gürültülü bir şekilde yaramazlık yapan on iki çocuk bir anda susuverdi. “Varkalım Tarihi” dersi öğretmeni Aldebaran Sorgun biraz bekledikten ve sınıfı süzdükten…
-
HABER KATLİAMI: “AH ŞU UZAYDAKİ YALNIZLIĞIMIZ”
İki gündür NASA’nın “olay yaratan” açıklamalarına dair bir takım haberler okuyorum. Bugün de Facebook’ta severek takip ettiğim “Ben Bugün Bir Şey Öğrendim” adlı grupta paylaşılınca, oradaki üyelerden birinin paylaştığı haberin ingilizce sürümlerinden birisi ile NTVMSNBC sürümlerini karşılaştırma olanağı buldum. Bilim haberciliğinin öneminin ne kadar yüksek olduğuna Yalansavar‘da fırsat buldukça vurgu yapıyoruz. TEDxReset 2014 etkinliğinde yapmış olduğum konuşma neredeyse…
-
MUTLU ÇİFTLER NEDEN KİLO ALIYORLAR?
Mutlu çiftler kilo alır derler. Bu yaygın bir deyiştir ve muhtemelen tecrübe edenlerimiz de vardır. Hipotezin görgül kanıtlarına da rastlandığını okudum bir kaç yerde. Bir adet boylamsal çalışmayı Meltzer ve ekibi yapmış. Araştırma kapsamında 169 evli çift 4 yıl boyunca izlenmiş ve anlamlı bir şekilde kilo aldıkları tespit edilmiş. Üstelik her yıl yapılan iki ölçme…
-
FİLMLER NEDEN CUMA GÜNLERİ VİZYONA GİRER?
Yıl 1995. Soyadıyla piyasaya çıkmaya karar veren Fergan Mirkelam, İskender Paydaş’ın düzenlediği Her Gece şarkısıyla Türk pop müzik listelerine bomba gibi girer(1). Sadece müzik piyasasına girmekle kalmaz; Umur Turagay’ın yönettiği klipte bir cadde boyunca önce yürüyen, sonra koşan –ve bu yüzden Koşan Adam olarak anılmaya başlayan- Mirkelam’ın pantolonu da meşhur olur. Bir süre sonra “Erkek…
-
SCHELLING AYRIŞMA MODELİ
Mikro davranışların makro sonuçları! Hollywood filmlerinde sıkça duyarız: Çin mahallesi, İtalyan mahallesi, Siyahların bölgesi… Benzer ayrışmalara Türkiye’de de rastlarız ve “Orada Sivaslılar oturur”, “Taksiciler Karadenizlidir” gibi genellemeler olduğunu hep duyar, kimi zaman da gözlemler ve hatta demografik araştırmalarla da ispatlarız. Peki sizce sosyalbilimlerdeki bu ayrışmaları modellemenin bir yolu, bu ayrışmaları ölçümlemenin ve böylece hangi şehrin…
-
Soluk Mavi Nokta – Türkçe Seslendirme
Astrofizikçi Carl Sagan’a ait olan ve Voyager 1’in çektiği bir Dünya fotoğrafına yönelik meşhur Soluk Mavi Nokta konuşmasını 2012 yılı Şubat ayında Işıl Arıcan ile birlikte Açık Bilim için Türkçe seslendirmiştik. İlk yaptığımız seslendirme kullandığımız fon müziğindeki telif hakkı nedeniyle Youtube tarafından kaldırıldı. Daha sonra Işıl Arıcan yeni bir müzikle birlikte videoyu yeniden düzenledi. Şimdi de Youtube…
-
TEDxReset 2014 Sona Erdi
TEDxReset 2014 sona erdi. Küratör Ali Üstündağ’a, Açık Bilim’e erişerek bizleri davet eden Burcu Çakıroğlu’na, tüm TEDxReset Organizasyon ekibine bu güzel deneyim için şahsım adına, TEDxReset’in ilk konuşmacılığını bizlere sunarak, bu güzel etkinliğin bilimle açılması ve bilimsel düşünüşün yaygınlaşmasın adına katkı sağladıkları için tüm Açık Bilim ve Yalansavar yazarları adına teşekkür ederim. Yakında videoların da…